قرص ال دی (LD) یکی از شناختهشدهترین قرصهای ضدبارداری در ایران است، اما سوالات و ابهامات زیادی پیرامون آن وجود دارد. بسیاری از افراد به دنبال نحوه مصرف قرص ال دی برای جلوگیری از بارداری به صورت روتین هستند، در حالی که برخی دیگر میخواهند نحوه مصرف قرص ال دی برای اولین بار را بدانند. پرسشهایی مانند چند ساعت بعد از رابطه میتوان قرص ال دی خورد یا طریقه مصرف قرص ال دی بعد از رابطه نشاندهنده نیاز به اطلاعات در مورد استفاده اورژانسی از این قرص است. همچنین، کاربردهای دیگر آن مانند نحوه مصرف قرص ال دی برای جلوگیری از پریود و یا حتی باور غلط استفاده از قرص ال دی برای پریود شدن سریع موضوعات مهمی هستند.
در این مقاله به طور جامع به بررسی این موارد، از جمله اینکه تاثیر قرص ال دی بعد از چند روز است و چند روز بعد از خوردن قرص ال دی پریود میشویم، میپردازیم و به طور شفاف توضیح میدهیم که طریقه مصرف قرص ال دی قبل از رابطه یا صرف قرص ال دی قبل از رابطه به صورت تک دوز، هیچ تاثیری در جلوگیری از بارداری ندارد.
نحوه مصرف قرص ال دی برای پیشگیری از بارداری
این روش، استفاده اصلی و استاندارد قرص ال دی است که برای پیشگیری بلندمدت و برنامهریزی شده از بارداری به کار میرود.
شروع و ادامه مصرف
بستههای قرص ال دی معمولاً حاوی 21 عدد قرص هستند. برای شروع، اولین قرص باید در یکی از 5 روز اول قاعدگی (پریود) مصرف شود. بهترین زمان روز اول است. پس از آن، باید هر شب، در یک ساعت معین و ثابت، یک عدد قرص مصرف شود تا بسته 21 عددی به اتمام برسد.
دوره استراحت و شروع بسته جدید
پس از تمام شدن 21 قرص، یک دوره استراحت 7 روزه وجود دارد. در این 7 روز، نباید هیچ قرصی مصرف شود. معمولاً خونریزی شبیه به پریود (خونریزی ترک) در طی 2 تا 4 روز ابتدایی این دوره رخ میدهد. صرف نظر از اینکه خونریزی تمام شده یا نه، بسته جدید قرص باید دقیقاً در روز هشتم شروع شود.
نحوه مصرف قرص ال دی برای اولین بار
اگر برای اولین بار است که از این قرص استفاده میکنید، دانستن زمان دقیق شروع و نحوه محافظت اولیه بسیار حیاتی است.
بهترین زمان برای شروع
- روش روز اول: بهترین و مطمئنترین روش، شروع مصرف اولین قرص در روز اول پریود است. در این حالت، اثر ضدبارداری از همان ابتدا وجود دارد و نیازی به استفاده از روش کمکی دیگر نیست.
- روش شروع سریع: شما میتوانید مصرف قرص را در هر روزی از سیکل خود شروع کنید، اما در این صورت باید کاملاً مطمئن باشید که باردار نیستید.
نیاز به روش پیشگیری کمکی
اگر مصرف قرص را از روزی غیر از 5 روز اول قاعدگی خود شروع کردید، اثر ضدبارداری آن فوری نخواهد بود. در این شرایط، شما باید به مدت 7 روز اول مصرف قرص، از یک روش پیشگیری دیگر مانند کاندوم نیز استفاده کنید تا از بارداری ناخواسته جلوگیری شود.
چند ساعت بعد از رابطه میتوان قرص ال دی خورد
این سوال به استفاده اورژانسی از قرص ال دی اشاره دارد. لازم به ذکر است که قرص ال دی بهترین گزینه برای پیشگیری اورژانسی نیست و قرصهای مخصوص این کار (مانند لوونورژسترول) ارجح هستند. اما در صورت عدم دسترسی، میتوان از روش یوزپه (Yuzpe) با قرص ال دی استفاده کرد.
روش اورژانسی یوزپه با قرص ال دی
در این روش، باید 4 عدد قرص ال دی در اولین فرصت ممکن و حداکثر تا 72 ساعت (3 روز) پس از رابطه محافظت نشده مصرف شود. سپس دقیقاً 12 ساعت بعد، 4 عدد قرص ال دی دیگر خورده شود. هرچه دوز اول زودتر مصرف شود، اثربخشی آن بیشتر خواهد بود.
عوارض و اثربخشی
این روش به دلیل دوز بالای هورمون، عوارض جانبی مانند تهوع و سردرد شدیدی به همراه دارد و اثربخشی آن از قرصهای اورژانسی استاندارد کمتر است. این روش نباید به عنوان یک راهکار روتین استفاده شود.
نحوه مصرف قرص ال دی برای جلوگیری از پریود
یکی از کاربردهای جانبی قرصهای ضدبارداری، به تاخیر انداختن زمان پریود برای مناسبتهای خاص مانند سفر یا مراسم است.
مصرف پیوسته و بدون وقفه
برای به تاخیر انداختن پریود، کافی است دوره استراحت 7 روزه را حذف کنید. یعنی بلافاصله پس از تمام شدن بسته 21 عددی اول، از روز بعد مصرف بسته جدید را شروع کنید. تا زمانی که قرصهای هورمونی را مصرف میکنید، پریود نخواهید شد.
نکات مهم
انجام این کار برای یک یا دو دوره معمولاً بیخطر است، اما نباید به صورت مداوم تکرار شود مگر با صلاحدید پزشک. همچنین ممکن است در طول مصرف پیوسته، دچار لکهبینی شوید.
طریقه مصرف قرص ال دی بعد از رابطه
این عبارت نیز دقیقاً به همان روش پیشگیری اضطراری از بارداری اشاره دارد که در بالا توضیح داده شد.
تکرار روش یوزپه (Yuzpe)
- دوز اول: مصرف 4 عدد قرص LD به صورت یکجا، حداکثر تا 72 ساعت بعد از رابطه.
- دوز دوم: مصرف 4 عدد قرص LD دیگر، دقیقاً 12 ساعت بعد از دوز اول.
هشدار مهم
این یک روش اضطراری است. قرص ال دی برای مصرف روزانه و منظم طراحی شده و استفاده از آن به این شکل، فشار هورمونی زیادی به بدن وارد میکند و نباید جایگزین روشهای پیشگیری روتین یا قرصهای اورژانسی استاندارد شود.
چند روز بعد از خوردن قرص ال دی پریود میشویم
این سوال به سیکل منظم مصرف قرص ال دی (روش جلوگیری روتین) مربوط میشود.
خونریزی در دوره استراحت
پس از اینکه بسته 21 عددی قرص تمام شد و شما وارد دوره 7 روزه استراحت شدید، بدن به دلیل قطع دریافت هورمون، واکنش نشان میدهد. این واکنش به صورت خونریزی است که به آن “خونریزی ترک” میگویند. این خونریزی معمولاً بین روز دوم تا چهارم از دوره 7 روزه استراحت شروع میشود.
در صورت عدم وقوع خونریزی
اگر قرصها را به طور منظم و صحیح مصرف کردهاید، عدم وقوع خونریزی در دوره استراحت لزوماً به معنای بارداری نیست. اما اگر پریود نشدید و در ماه قبل قرصی را فراموش کردهاید یا نگران هستید، بهتر است قبل از شروع بسته بعدی، تست بارداری بدهید.
تاثیر قرص ال دی بعد از چند روز است
زمان شروع اثربخشی قرص ال دی کاملاً به روزی که مصرف آن را آغاز کردهاید بستگی دارد.
شروع در روزهای ابتدایی پریود
اگر مصرف اولین قرص از بسته را در روز اول سیکل قاعدگی (روز اول پریود) شروع کنید، اثر ضدبارداری آن فوری است و از همان روز اول محافظت ایجاد میشود.
شروع در سایر روزها
اگر مصرف قرص را در هر روز دیگری از سیکل خود شروع کنید، قرص برای ایجاد اثر کامل ضدبارداری به زمان نیاز دارد. در این حالت، حداقل 7 روز طول میکشد تا سطح هورمونها در بدن به حد موثر برسد. بنابراین، در طول 7 روز اول مصرف، حتماً باید از یک روش پشتیبان مانند کاندوم استفاده کنید.
قرص ال دی برای پریود شدن سریع
این یک باور رایج اما کاملاً اشتباه است. قرص ال دی نمیتواند پریودی را که به تاخیر افتاده، به سرعت ایجاد کند.
عملکرد تنظیمی و نه القایی
قرص ال دی با تنظیم هورمونها در یک دوره 21 روزه، یک سیکل مصنوعی ایجاد میکند و باعث میشود خونریزی در زمان مشخصی (دوره استراحت) رخ دهد. این دارو برای “تنظیم کردن” پریودهای نامنظم در طولانی مدت به کار میرود، نه برای “وادار کردن” بدن به پریود شدن در یک یا دو روز. برای القای پریود، پزشکان معمولاً داروهای پروژسترونی دیگری را تجویز میکنند.
طریقه مصرف قرص ال دی قبل از رابطه
این یکی از خطرناکترین تصورات غلط در مورد قرصهای ضدبارداری است.
عدم وجود هرگونه تاثیر آنی
مصرف یک یا چند عدد قرص ال دی، ساعاتی یا حتی یک روز قبل از رابطه جنسی، مطلقاً هیچ تاثیری در جلوگیری از بارداری ندارد. این قرص یک داروی “در لحظه” نیست.
نیاز به مصرف مداوم برای اثربخشی
اثر ضدبارداری قرص ال دی تنها و تنها در صورتی ایجاد میشود که به صورت روزانه، منظم و مداوم مصرف شود تا چرخه هورمونی طبیعی بدن را سرکوب و کنترل کند. برای ایجاد این اثر، همانطور که گفته شد، به حداقل 7 روز مصرف مداوم (در صورتی که از روز اول پریود شروع نشود) نیاز است.
سخن نهایی درباره نحوه مصرف قرص ال دی برای جلوگیری از بارداری
قرص ال دی یک ابزار موثر برای پیشگیری از بارداری و تنظیم سیکل قاعدگی است، اما تنها در صورتی که به درستی و با آگاهی کامل مصرف شود. درک تفاوت بین مصرف روتین روزانه و استفاده اضطراری (که توصیه نمیشود) بسیار حیاتی است. باورهای غلط مانند تاثیر آنی قرص قبل از رابطه یا استفاده از آن برای پریود شدن سریع، میتواند منجر به بارداری ناخواسته یا سردرگمی شود. بهترین و ایمنترین راه همیشه مشورت با پزشک یا داروساز است تا بر اساس شرایط فردی شما، بهترین راهنمایی را دریافت کنید و از مصرف خودسرانه دارو بپرهیزید.